Η εμπειρογνωμοσύνη που χρειάζονται οι σύμβουλοι επαγγελματικού προσανατολισμού για να εργαστούν με πληροφορίες για την αγορά εργασίας σχετίζεται με την εξεύρεση πληροφοριών για την αγορά εργασίας, την αξιολόγηση της ποιότητάς τους, την ενσωμάτωσή τους σε δραστηριότητες επαγγελματικού προσανατολισμού και τη συμβολή στη βελτίωση των εργαλείων πληροφοριών για την αγορά εργασίας σε σχέση με τον διά βίου επαγγελματικό προσανατολισμό.
Ο σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού πρέπει να διαθέτει τις ακόλουθες γνώσεις και να εκτελεί τα ακόλουθα καθήκοντα:
- Να είναι εξοικειωμένος με την έννοια των πληροφοριών για την αγορά εργασίας στον διά βίου επαγγελματικό προσανατολισμό
- Να είναι εξοικειωμένος με διαφορετικά περιβάλλοντα εργασίας: δημόσιος τομέας, ιδιωτικός τομέας, επιχειρηματικότητα.
- Αναζήτηση και εξεύρεση πληροφοριών για την αγορά εργασίας
- Επικύρωση πηγών πληροφοριών για την αγορά εργασίας: ποιες είναι αξιόπιστες και καλής ποιότητας πηγές
- Δημιουργία ενιαίου σημείου εισόδου, χαρτοφυλακίου βασικών πηγών πληροφοριών για την αγορά εργασίας ως βοήθημα για την καθημερινή εργασία σας
- Επιλογή των κατάλληλων πληροφοριών για την αγορά εργασίας για διαφορετικές ομάδες πελατών
- Κατανόηση και ερμηνεία των πληροφοριών για την αγορά εργασίας
- Παραπομπή των ενδιαφερόμενων σε καλής ποιότητας πηγές και εργαλεία
- Εκπαίδευση των ενδιαφερόμενων ώστε να χρησιμοποιούν με μεγαλύτερη αυτονομία τις πληροφορίες για την αγορά εργασίας
- Παροχή συμβουλών στους πελάτες βάσει πληροφοριών για την αγορά εργασίας (επιλογή πληροφοριών για την αγορά εργασίας και αποτελεσματικός χειρισμός τους για τους πελάτες)
- Δεξιότητες ΤΠΕ: ψηφιακός γραμματισμός και νέες συνήθειες επικοινωνίας κ.λπ., κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι χρήστες ενσωματώνουν νέες τεχνολογίες στη ζωή τους και του τρόπου αντίστοιχης προσαρμογής της διάδοσης των πληροφοριών για την αγορά εργασίας
- Εργασία με νέους τρόπους επικοινωνίας, εργασία με νέες τεχνολογίες
Πώς μπορείτε να αποκτήσετε τις δεξιότητες αυτές; Υπάρχουν διάφοροι τρόποι οι οποίοι μπορούν να σας βοηθήσουν να μάθετε και να παραμένετε ενημερωμένοι, όπως:
- Μπορείτε να αποκτήσετε βασική ενημέρωση σχετικά με τις πληροφορίες αγοράς εργασίας για τον επαγγελματικό προσανατολισμό χρησιμοποιώντας την παρούσα εργαλειοθήκη και το υλικό κατάρτισης που αναφέρεται στην εργαλειοθήκη
- Μπορείτε να παρακολουθείτε συνόδους εργασίας, σεμινάρια σχετικά με θέματα αγοράς εργασίας. Αυτά μπορεί να οργανώνονται από τομεακές ομοσπονδίες, εταιρείες ανθρώπινων πόρων, ΔΥΑ κ.λπ. Μπορείτε επίσης να παρακολουθήσετε συμπληρωματική κατάρτιση εντός και εκτός του οργανισμού σας. Τα επαγγελματικά δίκτυα συμβούλων επαγγελματικού προσανατολισμού παρέχουν πρόσθετες δραστηριότητες. Θα ήταν επίσης ενδιαφέρον να γίνει ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ συμβούλων επαγγελματικού προσανατολισμού εντός και εκτός του οργανισμού σας.
- Προηγούμενη εμπειρία συμβούλου σε θέματα απασχόλησης ή σε άλλου είδους εργασία μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη
- Δικτύωση: η επικοινωνία με τοπικά δίκτυα εργοδοτών και εργαζομένων είναι ένας ακόμη τρόπος για να νιώσετε τον παλμό της αγοράς εργασίας στην περιοχή και να διευρύνετε το δίκτυο πληροφοριών για την αγορά εργασίας. Συμμετοχή σε τοπικές συμπράξεις απασχόλησης, εργασία με τομεακές ομοσπονδίες, εργασία με υπηρεσίες απασχόλησης του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, συμπληρωματική κατάρτιση, ανταλλαγή εμπειριών με άλλους συμβούλους επαγγελματικού προσανατολισμού, επισκέψεις σε εταιρείες κ.λπ.
- Ένα στοιχείο το οποίο συμβάλλει επίσης στην ανάπτυξη δεξιοτήτων είναι η αυτοαξιολόγηση. Προσπαθήστε να κατανοήσετε τι είναι αποτελεσματικό στην πρακτική παροχή συμβουλών όσον αφορά την ενσωμάτωση πληροφοριών για την αγορά εργασίας. Τι δεν είναι αποτελεσματικό; Για ποιον λόγο; Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να σας βοηθήσουν να βελτιώσετε τη χρήση των πληροφοριών για την αγορά εργασίας στον διά βίου επαγγελματικό προσανατολισμό. "
- Όταν το επίπεδο εμπειρογνωμοσύνης όσον αφορά τις πληροφορίες για την αγορά εργασίας δεν είναι επαρκές στον οργανισμό σας, ενημερώστε τη διοίκηση για τη σημασία των επενδύσεων σε δεξιότητες και προσόντα που σχετίζονται με τη χρήση και την ενσωμάτωση πληροφοριών για την αγορά εργασίας.
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
- Infoabsolvent (Τσεχική Δημοκρατία) www.infoabsolvent.cz
- Γραφείο επαγγελματικού προσανατολισμού (Κροατία)
- Pathfinder (Εσθονία) www.rajaleidja.ee
- TET-tori (Φινλανδία) peda.net/tet
- Beroepeninbeeld (Κάτω Χώρες) www.beroepeninbeeld.nl
- eGuidance (Δανία)
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΜΕ ΕΝΤΟΝΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ
- Κέντρα επαγγελματικών πληροφοριών BIZ (Γερμανία) www.arbeitsagentur.de
- TET-tori (Φινλανδία) peda.net/tet
- Beroepenhuis (BE-FL) www.beroepenhuis.be
Οι πληροφορίες για την αγορά εργασίας πρέπει να αναφέρονται ως βασικό καθήκον ή βασική δεξιότητα στα επαγγελματικά περιγράμματα και στις περιγραφές θέσεων εργασίας των συμβούλων επαγγελματικού προσανατολισμού. Το επαγγελματικό περίγραμμα που ανέπτυξε το Cedefop είναι διαθέσιμο στο έγγραφο που αναφέρεται εδώ. Οι πληροφορίες για την αγορά εργασίας αποτελούν επίσης βασικό στοιχείο των ευρωπαϊκών κατευθυντήριων γραμμών για τον διά βίου επαγγελματικό προσανατολισμό.
Οι προσεγγίσεις του διά βίου επαγγελματικού προσανατολισμού από τους συμβούλους επαγγελματικού προσανατολισμού αντικατοπτρίζουν θεωρητικές προσεγγίσεις. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να μάθετε περισσότερα για την προέλευση των προσεγγίσεων αυτών και να τοποθετηθείτε στον συγκεκριμένο τομέα. Επιπλέον, νέες γνώσεις μποροούν να προκύψουν από νέες έρευνες. Εάν σας ενδιαφέρει, μπορείτε να παρακολουθείτε το έργο διάφορων εμπειρογνωμόνων του τομέα μέσω δημοσιεύσεων, διαλέξεων, ιστολογίων κ.λπ.
Μπορείτε να διαβάσετε μερικές ενδιαφέρουσες σκέψεις ακαδημαϊκών εμπειρογνωμόνων στη συνέχεια.
Τυπολογία πηγών βάσει ΤΠΕ για τον διά βίου επαγγελματικό προσανατολισμό
Οι υφιστάμενοι ευρωπαϊκοί πόροι βάσει ΤΠΕ στον τομέα των επαγγελματικών πληροφοριών και του επαγγελματικού προσανατολισμού ταξινομήθηκαν από τον Offer σε σχέση με το πρότυπο τύπου DOTS που ανέπτυξαν οι Law και Watts (1977).
Offer, M., 1997, A Review of the Use of Computer-Assisted Guidance and the Internet in Europe, National Centre for Guidance in Education, Δουβλίνο.
OECD, Watts, A.G, 2001. The Role Of Information And Communication Technologies In An Integrated Career Information And Guidance System
ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΒΑΣΙΣΜΕΝΩΝ ΠΗΓΩΝ ΒΑΣΕΙ ΤΠΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ
Εκπαίδευση στη λήψη αποφάσεων (Decision learning, D)
Στους πόρους που σχετίζονται με την εκπαίδευση στη λήψη αποφάσεων περιλαμβάνονται συστήματα αντιστοίχισης, τα οποία παρέχουν στους χρήστες τη δυνατότητα να συσχετίζουν το προσωπικό προφίλ τους με συναφείς ευκαιρίες μάθησης ή εργασίας. Το αποτέλεσμα είναι ένας κατάλογος ευκαιριών, οι οποίες αντιστοιχούν σε μεγάλο βαθμό στο προφίλ. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται επίσης οι πόροι λήψης αποφάσεων ελεύθερου περιεχομένου, οι οποίοι σχεδιάζονται για να βοηθήσουν τους χρήστες να διερευνήσουν επιλογές με συστηματικό τρόπο, σταθμίζοντας το επιθυμητό συγκεκριμένων επιλογών με τη θεωρούμενη πιθανότητα επίτευξης αυτών.
Αναγνώριση των ευκαιριών (Opportunity awareness, O)
Στους πόρους που σχετίζονται με την αναγνώριση των ευκαιριών περιλαμβάνονται βάσεις δεδομένων ευκαιριών μάθησης ή/και εργασίας, με μενού κριτηρίων αναζήτησης τα οποία παρέχουν στους χρήστες τη δυνατότητα να βρουν δεδομένα συναφή προς τις ανάγκες τους. Οι βάσεις δεδομένων μπορεί να καλύπτουν: ιδρύματα ή μαθήματα εκπαίδευσης/κατάρτισης· επαγγέλματα, εργοδότες ή κενές θέσεις, ευκαιρίες εθελοντικής εργασίας και πληροφορίες σχετικά με τους τρόπους αυτοαπασχόλησης. Μερικές βάσεις δεδομένων περιλαμβάνουν συναφείς πληροφορίες για την αγορά εργασίας σχετικά με την προσφορά και τη ζήτηση. Υπάρχουν επίσης μερικά παραδείγματα προσομοιώσεων εργασίας, τα οποία παρέχουν στους χρήστες τη δυνατότητα να διερευνήσουν συγκεκριμένους επαγγελματικούς τομείς με εμπειρικό τρόπο.
Αυτογνωσία (Self-awareness, S)
Οι πόροι που σχετίζονται με την αυτογνωσία σχεδιάζονται για να βοηθήσουν τους χρήστες να αξιολογήσουν οι ίδιοι και να καταρτίσουν ένα προφίλ το οποίο μπορούν να αντιστοιχίσουν σε επιλέξιμες ευκαιρίες μάθησης και εργασίας. Στους πόρους αυτούς περιλαμβάνονται από απλά ερωτηματολόγια αυτοαξιολόγησης έως ψυχομετρικά τεστ, καθώς επίσης πιο ανοικτές προσεγγίσεις «καταιγισμού ιδεών».
Εκπαίδευση στις μεταβάσεις (Transition learning, T)
Τέλος, οι πόροι που σχετίζονται με την εκπαίδευση στις μεταβάσεις βοηθούν τους χρήστες να υλοποιήσουν τις αποφάσεις τους. Μπορεί να περιλαμβάνουν υποστήριξη για την κατάρτιση σχεδίων δράσης, την εκπόνηση βιογραφικών σημειωμάτων, τη συμπλήρωση εντύπων αιτήσεων και την προετοιμασία για συνεντεύξεις επιλογής· ενδέχεται επίσης να περιλαμβάνουν την παροχή συνδρομής για την εξασφάλιση χρηματοδότησης για ευκαιρίες μάθησης ή για αυτοαπασχόληση.
Ενιαίο σημείο εισόδου
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Manipal City & Guilds, στην οποία εξετάζεται η διαδικασία δημιουργίας ενός πιο έγκυρου και εύχρηστου συστήματος πληροφοριών για την αγορά εργασίας στην Ινδία, όλες οι ροές πληροφοριών/δεδομένων από πολλαπλές πηγές πρέπει να ενσωματώνονται σε κοινό σύστημα πληροφοριών. Αυτό το κοινό σύστημα πληροφοριών πρέπει να είναι προσπελάσιμο από ενιαία διεπαφή, η οποία είναι προσιτή και φιλική προς τον χρήστη (για παράδειγμα, διαδικτυακή πύλη).
Παράδειγμα στο οποίο μεγάλο εύρος πηγών δεδομένων συλλέγονται σε κοινό σύστημα πληροφοριών
Manipal city & guilds (2013). Towards a More Effective Labour Market Information System in India. ILO DWT for South Asia & Country Office for India.
Προς την πολλαπλή ταυτόχρονη ανάπτυξη (επαγγελματικός προσανατολισμός πολλών χρηστών ταυτόχρονα)
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν στον διά βίου επαγγελματικό προσανατολισμό για διάφορους σκοπούς και έχουν πολλαπλές λειτουργίες οι οποίες επηρεάζουν την παρεχόμενη υπηρεσία, όπως καταδεικνύεται από τους Kettunen et al. (2015). Στη μελέτη αυτή προσδιορίζονται τέσσερις διαφορετικές λειτουργίες για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στον επαγγελματικό προσανατολισμό. Πρώτον, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν στον επαγγελματικό προσανατολισμό απλώς για την παροχή πληροφοριών. Δεύτερον, και σε ευρύτερο επίπεδο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θεωρούνται μέσο για εξατομικευμένη επικοινωνία. Τρίτον, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να αποτελέσουν διαδραστικό χώρο εργασίας.
Τέλος, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θεωρούνται τρόπος επαγγελματικού προσανατολισμού πολλών χρηστών ταυτόχρονα, στο πλαίσιο του οποίου διεξάγονται ανταλλαγές εμπειρογνωμοσύνης και ουσιαστική συγκατασκευλη σταδιοδρομίας από κοινού με διάφορα μέλη της κοινότητας.
Kettunen, J. Sampson, J., Vuorinen, R. (2015). Career practitioners’ conceptions of competency for social media in career services. Πανεπιστήμιο Jyväskylä
Ψηφιακό χάσμα
Μια ακόμη σημαντική πτυχή η οποία αναδεικνύεται συχνά στη βιβλιογραφία για τις ΤΠΕ στον διά βίου επαγγελματικό προσανατολισμό, εν γένει, και για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τον προσανατολισμό, ειδικότερα, είναι το ψηφιακό χάσμα (βλ. Bimrose et. al (2010), Sampson et. al. (2015)). Το ψηφιακό χάσμα πρώτου βαθμού αφορά το γεγονός ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ διαφορετικών ομάδων του πληθυσμού ανάλογα με την πρόσβασή τους σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στο Διαδίκτυο. Η συνεχής ανάπτυξη των τεχνολογιών της πληροφορίας και των επικοινωνιών ανέδειξε νέες διαφορές, αυτή τη φορά στον τρόπο χρήσης των ΤΠΕ. Πολλοί συγγραφείς ονόμασαν τις διαφορές αυτές «ψηφιακό χάσμα δεύτερου βαθμού». Σύμφωνα με την έννοια αυτή, υφίσταται βαθμιαία μετατόπιση της ανισότητας από την πρόσβαση στις ΤΠΕ στη χρήση των ΤΠΕ.
Bimrose, J., Barnes, S. (2010). Labour Market Information (LMI), Information Communications and Technologies (ICT) and Information, Advice and Guidance (IAG): The way forward? Wath-upon-Dearne: UK Commission for Employment and Skills.
Bimrose, J., Barnes, S.-A., & Atwell, G. (2010). An investigation into the skills needed by Connexions personal advisers to develop internet-based guidance. Reading: CfBT Education Trust.
Kettunen, J. Sampson, J., Vuorinen, R. (2015). Career practitioners’ conceptions of competency for social media in career services. University of Jyväskylä
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε δραστηριότητες προσέγγισης
Η προσέγγιση στην αγορά εργασίας μπορεί να γίνει αντιληπτή ως κάθε είδους δράσεις που προσδιορίζουν και στηρίζουν η παραδοσιακούς «πελάτες», όπως οικονομικά μη ενεργά άτομα, νέους μη εγγεγραμμένους σε επίσημα μητρώα, μετανάστες, άτομα με αναπηρίες κ.λπ. Πολλές είναι οι μέθοδοι προσέγγισης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Οι Hall, et.al. (2015) προσδιόρισαν επτά διαφορετικές μεθόδους προσέγγισης, ανάλογα με την ένταση της παρέμβασης.
Τα κοινωνικά δίκτυα μπορούν να παράσχουν μια προσιτή και ισχυρή εργαλειοθήκη για την προώθηση και την ανάδειξη συγκεκριμένων υπηρεσιών, όπως ο επαγγελματικός προσανατολισμός. Οι υπεύθυνοι προσέγγισης αναφέρουν συχνά ότι χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως έναν από τους σημαντικότερους διαύλους επικοινωνίας με τους μη εγγεγραμμένους νέους, καθώς τείνουν να αποτελούν ένα από τα «σταθερά» χαρακτηριστικά της ζωής τους (Hall et. al, 2015). Επιπλέον, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διοργάνωση εκδηλώσεων και εμφανίζουν επίσης αρκετά επιχειρησιακά πλεονεκτήματα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να επικαιροποιούνται και να προσαρμόζονται ταχέως στην εκάστοτε ομάδα-στόχο από άποψη περιεχομένου και γλώσσας. Λόγω της αποδοτικότητας της μεθόδου, είναι δυνατή η προσέγγιση μεγάλου αριθμού ατόμων. Παρά τα πλεονεκτήματα αυτά, οι σύμβουλοι επαγγελματικού προσανατολισμού πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ότι δεν έχουν όλα τα άτομα επαρκείς δεξιότητες όσον αφορά τη χρήση της πληροφορικής ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν τις συγκεκριμένες υπηρεσίες.
Hall, AM., Metcalfe, H., Irving, P. (2015) PES practices for the outreach and activation of NEETs. Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΓΔ Απασχόληση, Κοινωνικές Υποθέσεις και Κοινωνική Ένταξη, Βρυξέλλες.